تأثیر بعضی تیمارها بر جوانه زنی بذر چند گونه گیاه دارویی و بررسی کشت درون شیشه ای گیاه دارویی باریجه

پایان نامه
چکیده

یکی از موانع عمده استفاده بهینه از گیاهان دارویی در خارج از رویشگاه طبیعی، محدودیت میزان جوانه زنی و طولانی بودن خواب بذر آنها می باشد. در بخش اول این تحقیق، آزمایشی به منظور بررسی اثر تیمارهای سرمادهی مرطوب، نیترات پتاسیم، اسیدجیبرلیک و آبشویی بر شکستن خواب و جوانه زنی بذر سه گیاه دارویی سنبل ختایی، پیرتر و مامیران به مرحله اجرا در آمد. بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی، در تیمارهای سه و چهار (40%) و چهار (81/1 بذر در روز) هفته سرمادهی مرطوب برای بذر سنبل ختایی، تیمارهای 72 ساعت آبشویی (67/54%) و چهار هفته سرمادهی (17/6 بذر در روز) برای بذر پیرتر، و تیمارهای محلول 100 و 350 (100%) و 500 (22/5 بذر در روز) پی پی ام اسیدجیبرلیک برای بذر مامیران به دست آمد. لازم به ذکر است که بذر مامیران با تیمار های نیترات پتاسیم و آبشویی هم نتایج مطلوبی را به دست آورده است، و می توان تیمار 24 ساعت آبشویی را برای اقتصادی تر بودن در حیطه اجرایی برای آن پیشنهاد داد. گیاه باریجه، از گیاهان ارزشمند دارویی- صنعتی بومی کشور است که به دلیل برداشت های بی رویه و نامناسب از عرصه های طبیعی و داشتن مشکل تکثیری در حال انقراض می باشد. در بخش دوم تحقیق حاضر، بررسی مقدماتی کشت درون شیشه ای گیاه باریجه صورت گرفت. اهم نتایج به دست آمده از این بخش شامل موارد زیر می باشد: بوته مزرعه ای باریجه (جوانه مرکب مرکزی) را می توان در محیط کشت ms حاوی mgl-1 2 ba در دمای c 02±25 و تحت فتوپریود 16 ساعته به مدت تقریبا 5 ماه به صورت فعال (دارای قابلیت تولید برگ) نگهداری کرد. دمبرگ های گیاهان مزرعه ای کشت شده در شرایط درون شیشه-ای، ریزنمونه بسیار مستعدی برای کالوس زایی هستند و در محیط کشت b5 حاوی 10 naa+ 2 ba (mgl-1) بهترین کالوس زایی را از نظر کمی و کیفی دارند. جنین زیگوتیکی باریجه با منشأ اصفهان در شرایط درون شیشه ای، جوانه زنی 100% را نشان داد درحالیکه جنین بذر با منشأ کهک قم جوانه زنی مطلوبی را نشان نداد. مقادیر 3/0و 5/0 ga3 (mgl-1) تیمارهای هورمونی مناسبی برای جوانه زنی جنین زیگوتیکی باریجه با منشأ کهک قم تشخیص داده شدند. نتایج همچنین نشان داد که جنین های بذرهای با منشأ کهک قم در محیط کشت ¼ ms (نمک های ماکرو) حاوی 10 naa+ 2 ba (mgl-1) کالوس زایی خوبی دارند. در این تحقیق، اثر فاکتورهای نوع محیط کشت (b5 و ¼ ms (نمک های ماکرو و میکرو))، تیمار هورمونی (صفر و mgl-1 5/0 ga3)، میزان سرمادهی جنین (صفر و 6 روز) و وضعیت نوری کشت ها (هفته اول در تاریکی و بعد انتقال به فتوپریود 16 ساعته و یا از همان ابتدا تحت فتوپریود 16 ساعته) بر جوانه زنی جنین (منشأ اصفهان) و خصوصیات گیاهچه های حاصل از آنها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ga3 طول بخش هوایی بیشتر و قطر طوقه کمتری را برای گیاهچه های حاصله موجب می شود. تولید برگ اصلی در گیاهچه ها، بیشتر در محیط کشت ¼ ms و تولید ریشه فرعی در هر دو نوع محیط کشت مشاهده شد. سرمادهی جنین بر تولید برگ اصلی و ریشه فرعی در گیاهچه ها تأثیر منفی داشت. گیاهچه های حاصل از جنین های 6 روز سرمادهی شده، در محیط های کشت فاقد هورمون در حالتی که در وضعیت نوری یک هفته اول در تاریکی و بعد انتقال به فتوپریود 16 ساعته قرار گرفتند و محیط های کشت حاوی ga3 در حالتی که در وضعیت نوری از ابتدا تحت فتوپریود 16 ساعته قرار گرفتند، تولید برگ اصلی را نشان دادند. همچنین، تولید ریشه فرعی در آنها، در محیط های کشتی که در وضعیت نوری از ابتدا تحت فتوپریود 16 ساعته قرار گرفتند مشاهده شد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر شوری بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه در شش گونه گیاه دارویی

به منظور بررسی تحمل شوری شش گونه گیاه دارویی به نامهای سیاموپسیس (cyamopsis psoraloides (lam.) dc.)، کنگرفرنگی (cynara scolymus l.)، چای ترش (hibiscus sabdariffa l.)، سنای هند (cassia angustifolia vahl.)، ریحان (ocimum bacillicum l.) و زوفا (hyssopus afficinalis l.) در مرحله جوانه زنی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با یک فاکتور تنش شوری، با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه اجرا گردید. برای ایجاد ...

متن کامل

مقایسه روشهای مختلف کشت بذر و جنین و بررسی اثر زغال فعال در بهینه‌سازی کشت درون شیشه گیاه دارویی باریجه (Ferula gummosa Boiss.)

گیاه ارزشمند دارویی باریجه (Ferula gummosa Boiss.) از خانواده چتریان، بومی ایران و در حال انقراض می‌باشد که به دلیل رفتار باردهی سالانه (منوکارپیک) و خواب طولانی بذر، تولید انبوه اقتصادی آن با مشکل جدی مواجه است. بنابراین اولین قدم برای اصلاح ژنتیکی این گیاه، توانایی تولید تعداد زیادی گیاهچه سترون با بنیه مناسب، در زمان کم، به منظور تهیه ریزنمونه‌هایی با بنیه مناسب می‌باشد. در این پژوهش، کشت در...

متن کامل

تأثیر خراش دهی مکانیکی بر شکستن خواب و بهبود جوانه زنی بذر دوازده گونه گیاه دارویی

خواب فیزیکی یکی از انواع خواب بذر است که در آن وجود لایه های نفوذ ناپذیر در پوسته بذر مانع ورود آب و محدودیت تبادل گازها می شود. خراش دهی پوسته بذر از مهم ترین تیمارها جهت غلبه بر این نوع خواب می باشد. به همین منظور بذور دوازده گونه گیاه دارویی در تابستان 1390 از رویشگاه های طبیعی آن ها در شهرستان کوهدشت جمع آوری و به آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انتقال داده شدند. س...

متن کامل

تأثیر دزهای مختلف اشعه ی گاما بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه دارویی بالنگوی شیرازی

گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia royleana) دارای مواد مؤثر فراوانی است. بذر بالنگو دارای فواید گوناگونی از جمله ضد نفخ، یبوست، سرفه­‌ی خشک و آسم است. با توجه به اهمیت تنوع ژنتیکی در اصلاح نباتات، از جهش مصنوعی برای ایجاد تنوع می‌­توان استفاده کرد. این پژوهش به منظور بررسی آثار دزهای مختلف اشعه‌ی گاما (°، 50، 100، 150، 250، 350، 450، 550، 700، Gy900) بر ویژگی‌­های بذر بالنگوی شیرازی و تعیین دز من...

متن کامل

اثرات دگرآسیبی (آللوپاتی) چند گونه علف هرز روی جوانه زنی بذر گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis)

چکیده زمینه و هدف: مرحله جوانه زنی از اساسی ترین مراحل رشد گیاهان دارویی است که ممکن است توسط مواد شیمیایی که توسط سایر گیاهان در محیط خاک منتشر می شود تحت تاثیر منفی قرار گیرد. به منظور بررسی اثرات دگر آسیبی علفهای هرز تاج خروس (L. Amaranthus retroflexus)، سلمه (Chenopodium albumL.)، پنجه مرغی (L. Cynodon dactylon)، اویارسلام (L. Cyperus rotondus)، تاجریزی سیاه (L. Solanum nigrum) و تاتوره (L....

متن کامل

کشت بافت و باززایی درون شیشه ای گیاه دارویی Plantago major

استفاده از گیاهان به عنوان دارو پیشینه­ بسیار قدیمی دارد و در تمام تمدن­ های گذشته از آن­ها به عنوان داروهای گیاهی استفاده می­ کردند. بارهنگ یکی از جنس ­های خانواده پلانتاجیناسه و گیاهی دارویی است. بارهنگ کبیر (Plantago major) یکی از با ارزش­ترین گونه­ های این جنس است و متابولیت­های ثانویه باارزشی دارد. ریزنمونه ­های برگ، ساقه و ریشه این گیاه در شرایط درون شیشه ­ای بر روی محیط (MS) با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023